Horizonte Europa, espainiako ETE-entzako aukera paregabea.
PARTNERS GLOBAL FUNDING | 19/01/2021
Gonzalo Cardenal
HORIZONTE EUROPA datozen zazpi urteetarako (2021-2027) Europar Batasunak martxan jarri duen ikerketa- eta berrikuntza- programa berria da, I+G+b-rako baliabide garrantzitsuak modu lehiakorrean banatuko dituena.
Esparru-programa berri honek Horizonte 2020 programa ordezkatuko du, datorren astean amaitzen dena eta Espainiako enpresa, ikerketa-erakunde eta unibertsitateen partaidetza-maila handia lortu duena. Zehatz-mehatz, baliabide gehien lortu dituen laugarren herrialdea da Espainia, Italia eta Herbehereen aurretik. Izan ere, Espainiako erakundeek 5.000 milioi eurotik gora eskuratu dituzte, zenbateko guztiaren % 10 baino gehiago.
Zientzia eta Berrikuntza Ministerioaren arabera, 13.000 parte-hartzailek baino gehiagok eskuratu dute finantzaketa, eta nabarmentzekoa da 1.000 proiektu baino gehiago Espainiako erakundeen gidaritzapean egin direla. Labur esanda, erakunde espainiarrek arrakasta handia izan dute programa honetan.
Horizonte Europa programaren nobedade nagusiak
2018ko ekainean, Europako Batzordeak Horizonte Europa programaren lehen proposamena egin zuen. Abiapuntu horrekin, eta Parlamentuarekin eta Kontseiluarekin egindako ondoz ondoko negoziazioei esker, 2019ko martxoan/apirilean lehen akordio komun partzial bat lortu zen gai nagusiei dagokienez, baina kontuan hartzeko beste negoziazio-puntu batzuk geratzen ziren aipatzeko: funtsen arteko sinergiak eta aurrekontuaren gaia, oso garrantzitsua batez ere Espainiarentzat.
Maiatzaren 27an, Europako Batzordeak Europarako Suspertze Plan bat aurkeztu zuen proposamen franko-alemaniarrari jarraikiz, funtsezko ideia honetan oinarritzen dena: larrialdiaren ondoren, pandemiak eragindako krisi ekonomikoaren susperraldia aurrekontu-esparru indartu batean eta aparteko denbora-bultzada batean oinarritu behar da.
2020ko irailean behin-behineko aurrekontu bat adostu zen, gutxi gorabeherako banaketa honekin: 5.000 milioi euro baino gehiago NEXT GENERATION EU planerako, pandemiak eta krisi ekonomikoak eragindako gaur egungo egoera arintzeko Europako Batzordeak martxan jarri duen susperraldi- eta erresilientzia-plan berrirako, hain zuzen. Gainera, duela gutxi, azaroaren hasieran, akordio politiko bat egin zen, hasiera batean behintzat Horizonte Europa programari 4.000 milioi euro gehiago ematen dizkiona.
Horizonte Europa programarako banaketa hau behin-behinekoa da; izan ere, funtsak eragin handiena izango duten programako alorretara bideratuko baitira.
NEXT GENERATION
Lehentasunezko ardatzak daude, hala nola berrikuntza teknologikoa, inbertsio berdeak eta energia berriztagarrien garapena, baina beste hainbat sektoreri ere ateak irekiko zaizkie, hala nola eraikuntzari, etxebizitzak birgaituz, edo garraioari, bereziki automobilgintzari, baita azpiegiturei eta nekazaritzako elikagaien sektoreari ere, eta nola ez, osasungintzari, lehentasunezko beste sektore bat, batez ere Covid-19ak eragindako kalteen ondoren.
Zenbatekoaren % 50 baino gehiago modernizazioa bultzatzera bideratuko da, honako hauen bidez:
- Ikerketa eta berrikuntza, Horizonte Europa programaren bidez.
- Bidezko trantsizio klimatiko eta digitalak, Bidezko Trantsiziorako Funtsaren eta Europa Digitala programaren bidez.
- Prestakuntza, susperraldia eta erresilentzia, Suspertze eta Erresilientzia Funtsaren, rescEU erreserbaren eta EU4Health osasun-programaren bidez.
Politika tradizionalek, hala nola kohesio-politikak eta nekazaritza-politika bateratuak, finantza-laguntza esanguratsua jasotzen jarraituko dute, egonkortasuna eta modernizazioa bermatze aldera.
EBko funtsen % 30 klima-aldaketaren aurka egitera bideratuko da, sekula esleitu ez den Europako aurrekontuaren ehunekorik handiena.
Gainera, merkatutik gertu dauden eta berrikuntza-maila handia duten teknologia eta produktuak finantzatzeko Europako ekimenen barruan, enpresentzako Europako funtsak dituzten hiru tresna nabarmentzen dira.
Horizonte Europa programaren nobedadeak. Programaren egitura kontinuista da aurreko Horizonte 2020 programaren hiru ardatz nagusiei dagokienez:
- 1. ardatza: Zientziaren bikaintasuna, Horizonte 2020 programan izan dugunaren antzekoa.
- 2. ardatza: mundu-mailako erronkekin eta Europako industria-lehiakortasunarekin lotutako nobedade bat. 2. ardatz honen zati nagusia 6 klusterrek osatuko dute: osasuna; kultura, sormena eta gizarte inklusiboa; segurtasun zibila gizartearentzat; mundu digitala, industria eta espazioa; klima, energia eta mugikortasuna, eta 6. klusterrean, elikadura, bioekonomia, baliabide naturalak, nekazaritza eta ingurumena.
- 3. ardatza: Nobedade nagusietako bat Europa Berritzailea delakoa da, Berrikuntzarako Europako Kontseilua barne hatzen duena, eta aurrekontuaren zati txikiago bat hartuko badu ere, oso interesgarria izango da, agentzia nazionalek Europako Batzordearekin lankidetzan aritzeko eta parte hartzeko sistema berriei helduko baitie. Europako berrikuntza-ekosistemei dagokien zatia ere barne hartuko du, eta Europako Berrikuntza eta Teknologia Institutuaren (EIT) jarraitutasuna bermatuko du, baita ardatz berriak ezarri ere.
Horizonte Europa programak hainbat nobedade dakartza Horizonte 2020ari dagokionez, eta 3. ardatza-Europa berritzailea da nobedade nagusia. Hona hemen ardatz berri horren izatearen hiru arrazoiak:
- Eskalatzea, merkatura heltzeko eta negozioa sortzeko gai den teknologia duten enpresa europarrek H2020 programan ez zeuden tresna batzuk eskura izango dituzte.
- Ekosistema nazionalekin hobeto konektatzea. Batzordearen asmoa sistema nazionalak edo eskualde-sistemak Europan egiten diren gauza guztiekin hobeto konektatzea da. (Berrikuntzarako Europako Kontseilua)
- Eta, azkenik, ardatz honen beste helburuetako bat H2020 programan ere baziren jakintza-komunitateak sendotzea da, oraindik bertikalean lan egiten duten KIC-en bidez, etorkizunean Europar Batasunerako erabakigarriak izango direnak.
Horretarako, Europako Batzordeak EIC Accelerator programa pilotua martxan jarri du.
EIC azaleragailuaren programa pilotua ETEentzako tresnaren II. fasean oinarritzen da, eta dirulaguntzen bidez soilik emango du laguntza, baita finantzaketa konbinatuaren bidez ere (dirulaguntzak eta kapital soziala konbinatuz).
Eskemak arrisku handiko eta potentzial handiko enpresa berritzaile txiki eta ertainei laguntzen die, produktu, zerbitzu eta merkataritza-eredu berriak garatu eta merkaturatu nahi dituztenei, hain zuzen ere, hazkunde ekonomikoa bultzatzeko eta merkatu berriei forma emateko edo Europan eta mundu osoan daudenak aldatzeko gai izango direnak. Merkatu berriak sortuko dituzten berrikuntzak garatzea da helburua (market creating innovation).
EIC azaleragailua ideia berriak dituzten enpresa txiki eta ertainentzat (ETE) diseinatu da, merkaturatu daitezkeen berrikuntza-irtenbideak ezartzeko negozio-plan bat eta eskalatzeko asmoa dutenentzat. Irabazi-asmoko ETE-ei bakarrik zuzenduta dago, edozein sektoretako enpresa gazteak eta enpresa berriak barne; ez dago ezarritako gairik.
Nobedadea: programa honek Equity formatuan (diru injekzioa) 15 milioi eurorainoko kapital-ekarpena egiteko aukera ematen du garapen-proiektua amaitu ondoren. Equity fase hori enpresa txiki eta ertainei laguntzeko diseinatu da, I+G+b arloan eta eskalatzeko, nazioartekotzeko eta merkatu handietan sartzeko jardueretan intentsiboak direnei, hain zuzen ere, haien lehiakortasuna bermatzeko eta inbertsioaren berreskuratzea bermatzeko. Labur esanda, 2021-2027 eperako tresna berri hauek aukera paregabea dira Espainiako ETEentzat.
